Wat u over het thema darmkanker en screening moet weten

11. feb 2025 | Algemeen, Gezonder leven, Patiëntenrechten

De vijf meter lange darm is niet enkel een van onze grootste organen, maar speelt ook een belangrijke rol voor onze gezondheid. Daarom geven we u in dit artikel wat inleidende informatie over het belangrijke thema darmkanker en de screening ervan.

Darmkanker (ook wel colectoraal carcinoom genoemd) is een kwaadaardige kanker van de dikke darm of de endeldarm. Darmkanker is in Duitsland voor vrouwen de op een na meest voorkomende kanker en voor mannen de op twee na meest voorkomende. De gemiddelde leeftijd waarop de aandoening ontstaat, is 70 jaar. De dikke darm wordt vaker door kwaadaardige gezwellen getroffen dan de dunne darm, omdat de darminhoud en daarom ook potentieel kankerverwekkende stoffen er beduidend langer in blijven zitten. Kwaadaardige darmkanker ontwikkelt zich meestal uit een goedaardig adenoom (poliep). Darmkanker ontwikkelt zich vermoedelijk door een combinatie van interne en externe oorzaken en risicofactoren.

 

Wat zijn de risicofactoren voor darmkanker?

Veel voorkomende risicofactoren in onze maatschappij zijn roken, alcohol, obesitas, vezelarme en vetrijke voeding en een leeftijd boven de 40 jaar. Er zijn bovendien enkele genetische kenmerken bekend die gepaard gaan met een hoger risico op darmkanker en daarom zit darmkanker vaak in de familie. Enkele aandoeningen staan er ook om bekend gepaard te gaan met een hoger risico op darmkanker zoals colectorale adenomen en inflammatoire darmziekten zoals colitis ulcerosa.

 

Wat zijn mogelijke symptomen van de aandoening?

Symptomen van darmkanker zijn vaak pas merkbaar in een vergevorderd stadium. Naast mogelijke zogenoemde B-symptomen zoals koorts, nachtelijk zweten, gewichtsverlies en algemene vermoeidheid kunnen er onder andere ook veranderingen in de stoelgang optreden. Het gaat daarbij om constipatie, diarree of bloed in de stoelgang.

 

Hoe kunt u de aandoening voorkomen?

Om darmkanker preventief aan te pakken, kan iedereen zelf aan de slag gaan! Als eerste stap moet u zich over de aandoeningen en uw opties informeren. Bovendien hebt u zelf invloed op de meeste risicofactoren. Als u geen genetische aanleg hebt, kunnen een paar veranderingen in uw levensstijl al effect hebben.

Regelmatige lichamelijke activiteit, een normalisatie van het gewicht, onthouding van nicotine en een beperkte alcholinname kunnen een effect op het risico op darmkanker hebben. Tegelijkertijd dragen een vezelrijke voeding met veel groenten en fruit en een beperkte consumptie van rood of bewerkt vlees bij tot een lager risico. Een verandering in de levensstijl klinkt dan misschien wel moeilijk, maar is het zeker wel waard.

Bij het thema preventie wordt u natuurlijk ondersteund. Uw arts en uw zorgverzekeraar begeleiden u actief bij de preventie. Duitse zorgverzekeraars dekken de kosten voor de screeningstesten voor darmkanker voor verzekerden vanaf 50 jaar. Om meer mensen voor de screening van darmkanker te bereiken, worden wettelijk verzekerden vanaf 1 juli 2019 door hun zorgverzekeraar per post over de screening van darmkanker geïnformeerd en uitgenodigd.

 

Uw huisarts adviseert u over het thema!

Het darmonderzoek speelt een belangrijke rol bij de vroegtijdige opsporing van darmkanker. Tijdens de zogenoemde colonoscopie kunnen voorlopers van een kwaadaardig gezwel zoals poliepen geïdentificeerd en verwijderd worden. Omdat niet enkel de identificatie, maar ook een directe interventie bij de colonoscopie mogelijk is, vormt ze momenteel de standaardprocedure voor de diagnostiek van darmkanker.

Als iemand liever geen colonoscopie laat uitvoeren, is er nog een ander screeningsmogelijkheid. Rectaal bloedverlies is met het blote oog niet per se zichtbaar, maar kan wel op een gezwel in de darm wijzen. Om verborgen bloed in de stoelgang vast te stellen, dient de test op verborgen (oftewel occult) bloed als betrouwbare maatregel. De test wordt u door uw huisarts, gynaecoloog, uroloog of een arts voor interne geneeskunde overhandigd. U kunt hem meenemen en thuis zelf uitvoeren. Omdat niet alle gezwellen in de darm bloeden, kan de test op verborgen bloed ook niet alle gezwellen herkennen.

 

Wie heeft recht op een preventief onderzoek?

Iedere wettelijk verzekerde persoon in Duitsland heeft boven de 50 jaar recht op een jaarlijkse test op verborgen bloed in de stoelgang (vanaf 55 jaar elke twee jaar). Wie toch liever voor een colonoscopie gaat, kan die in plaats van een test op verborgen bloed laten uitvoeren. De colonoscopie wordt bij vrouwen vanaf 55 jaar en bij mannen vanaf 50 jaar elke tien jaar tweemaal uitgevoerd.

Voor risicopersonen (bv. eerstegraadsverwanten van mensen met darmkanker of personen met een aandoening met een hoger risico) gelden bijzondere screeningsrichtlijnen.

Bij mediteo zien we het als onze missie om u niet alleen aan uw medicatie-inname te herinneren, maar ook uw zelfredzaamheid en kennisontwikkeling van gezondheidsthema’s te vergroten. We helpen u ook graag om uw volgende doktersafspraak voor de screening van darmkanker bij te houden.

 

Bronnen